Τρίτη 9 Οκτωβρίου 2012

Παγκόσμια ημέρα Ψυχικής Υγείας, 10 Οκτωβρίου 2012



Αποτελεί ίσως μια από τις σημαντικές μέρες που ως Κλινικοί Ψυχολόγοι θα έπρεπε τουλάχιστον να αναλογιστούμε για τη πορεία μας σε έναν κόσμου που αλλάζει, απειλείται εξελίσσεται και ίσως ωριμάζει. 10 Οκτωβρίου και ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας  αυξάνει την ευαισθητοποίηση σχετικά με τις ψυχικές διαταραχές  και τη Κατάθλιψη που αποτελεί και τη «τιμώμενη» διαταραχή. 
Η μείζονα καταθλιπτική διαταραχή αναμένεται να αποτελέσει  τη δεύτερη μεγαλύτερη διαταραχή που θα προκαλεί σημαντική ανικανότητα παγκοσμίως μέχρι το 2020. Υπολογίζεται ότι 70 δισεκατομμύρια ευρώ ξοδεύονται το χρόνο από τις άμεσες και έμμεσες συνέπειες της κατάθλιψης (έξοδα  ιατρικής φροντίδας, μείωσης της παραγωγικότητας και άλλα έξοδα) (Tanouye, 2001). Αλλά πίσω από τους αριθμούς κρύβονται οι άνθρωποι που υποφέρουν και η δική μας δέσμευση είναι να αποτελέσουμε τη νέα γενιά στις αποτελεσματικές θεραπείες για την κατάθλιψη.  

Από τη πλευρά της, η θεραπεία Αποδοχής και Δέσμευσης αποτελεί μια διαφορετική και αποτελεσματική λύση στη ψυχοθεραπευτική αντιμετώπιση της κατάθλιψης τη στιγμή που δεδομένα από το χώρο των νευροεπιστημών αποδεικνύουν ότι η φαρμακοθεραπεία και η ψυχοθεραπεία της κατάθλιψης οδηγούν στις ίδιες αλλαγές σε επίπεδο νευρωνικών λειτουργιών και βιοχημείας του εγκεφάλου (Linden, 2008).  Η στροφή σε νέες θεραπείες του λεγόμενου τρίτου κύματος των γνωσιακών θεραπειών έχει αρχίσει και αξιολογείται σε ερευνητικά πρωτόκολλα αποδεικνύοντας την αποτελεσματικότητα της Θεραπείας Αποδοχής και Δέσμευσης ακόμη και από την πιο καλώς υποστηριζόμενη θεραπείας για αυτή την διαταραχή, την γνωσιακο-συμπεριφορική θεραπεία.
Μια από τις πρώτες μελέτης των Zettle & Hayes, 1986, 18 γυναίκες με κατάθλιψη έλαβαν 12 μήνες είτε γνωσιακή είτε ΘΑΔ θεραπεία για το πρόβλημά τους. Οι συμμετέχοντες και στις δύο καταστάσεις βελτιώθηκαν σημαντικά από τα προ στα μετά θεραπείας επίπεδα μέσα στους πρώτους δύο μήνες μετά το τέλος της θεραπείας τους. Οι συμμετέχοντες που έλαβαν θεραπεία με τη ΘΑΔ φάνηκαν να είναι σημαντικώς λιγότερο καταθλιπτικοί  σε σχέση με αυτού που έλαβαν γνωσιακή θεραπεία. Συγκεκριμένα, οι πελάτες που  έλαβαν ΘΑΔ  ανέφεραν σημαντικά μεγαλύτερη μείωση στο πόσο πιστεύουν τις αρνητικές τους σκέψεις από αυτούς που έλαβαν γνωσιακή. (μέσα από τη χρήση των Automatic Thoughts Questionnaire (Hollon & Kendell, 1980 και τοReasons Questionnaire) Φαίνεται ότι η διαφορά στο μηχανισμό της θεραπείας ( πόσο πιστεύουν στα εσωτερικά γεγονότα αλλά και ο τρόπος λειτουργία της γνωστικής αποκόλλησης από τη σκέψη) αποτελεί σημαντικό σημείο στην αλλαγή και διατήρηση του θεραπευτικού αποτελέσματος. 

Παρόμοια αποτελέσματα βρέθηκαν και σε πιο πρόσφατες μελέτες  όπως αυτή του Zettle, Rains & Hayes, 2011 όπου δικαιολογούν τον τρόπο λειτουργία της ΘΑΔ σε σχέση με την Γνωσιακο-συμπεριφορική θεραπεία επικεντρώνοντας τους στόχους της θεραπείας στην αλλαγή του πλαισίου και όχι του περιεχομένου της σκέψης (Zettl et al., 2011). Η ΘΑΔ φαίνεται να προωθεί γνωστικές και συναισθηματικές αλλαγές μέσα από τις διαδικασίες της αποδοχής, της γνωστικής αποκόλλησης (defusion), της επέκτασης της σκέψης (mindfulness) και των αξιών αλλάζοντας τις καταθλιπτικόμορφες σκέψεις και τον τρόπο που γίνονται πιστευτές από τους ανθρώπους. Έτσι, νεότερα πρωτόκολλά θεραπείας αποδεικνύουν ότι πελάτες που έλαβαν θεραπεία ΘΑΔ για το πρόβλημα κατάθλιψης τους επέδειξαν σημαντικώς χαμηλότερα επίπεδα κατάθλιψης και υψηλότερα επίπεδα ποιότητας ζωής, γενικού επιπέδου υγείας και αντιλαμβανόμενης λειτουργικότητας (Folke & Parling, 2004).